ZAŁOŻENIA SPECUSTAWY DLA OBYWATELI UKRAINY W ZAKRESIE RYNKU PRACY, PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ORAZ UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO
Wprowadzone założenia Ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy
w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r., poz. 583):
Założenia dotyczące pracy:
- Obywatel Ukrainy, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 ww. ustawy (tj. obywateli Ukrainy, którzy wjechali legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.; pobyt uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r.) lub jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych formalności.
- Pracodawca ma obowiązek, zgłosić fakt podjęcia pracy przez każdego obywatela Ukrainy do powiatowego urzędu pracy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl w ciągu 14 dni od podjęcia pracy.
W zgłoszeniu, podmiot powierzający wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy przekazuje:
1) informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy:
a) nazwę albo imię (imiona) i nazwisko,
b) adres siedziby albo miejsca zamieszkania,
c) numer telefonu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym,
d) numer identyfikacyjny NIP i REGON – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą albo numer PESEL – w przypadku osoby fizycznej,
e) numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy, który prowadzi agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej,
f) symbol PKD oraz opis wykonywanej działalności związanej z pracą obywateli Ukrainy;
2) dane osobowe obywatela Ukrainy:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) płeć,
d) obywatelstwo,
e) rodzaj, numer i serię dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość oraz państwo, w którym wydano ten dokument,
f) numer PESEL – o ile został nadany;
3) rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy;
4) stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy;
5) miejsce wykonywanej pracy.
- Obywatel Ukrainy, który wcześniej legalnie pracował (np. zezwolenie, oświadczenia) w Polsce nie musi robić nic by dalej móc legalnie pracować u tego pracodawcy. Jeśli chce zmienić pracodawcę nie potrzebuje do tego żadnego zezwolenia. Wystarczy zgłoszenie opisane powyżej.
- Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy.
- Rejestracja obywateli Ukrainy odbywać się będzie w oparciu o ustawę z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 kwietnia 2020 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy, które będzie stosowane odpowiednio.
- Jako osoby bezrobotne będą mogły rejestrować się kobiety powyższej 60. roku życia i mężczyźni powyżej 65. roku życia.
- Obywatele Ukrainy ubiegający się o zasiłek dla bezrobotnych będą podlegali rejestracji na dotychczasowych zasadach.
Założenia dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej:
- Obywatel Ukrainy, który przebywa legalnie w Polsce na podstawie Ustawy z dnia 12 marca o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa lub ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jedynym warunkiem prowadzenia działalności gospodarczej jest uzyskanie numeru PESEL.
- Obywatele Ukrainy mogą korzystać z możliwości ubiegania się środki na podjęcie działalności gospodarczej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Założenia dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego:
- Obywatel Ukrainy, który znalazł się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od 24 lutego 2022 r. ma zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia.
- Obywatel Ukrainy, który będzie zarejestrowany jako osoba bezrobotna podlegać będzie zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego. Składka na ubezpieczenie zdrowotne zostanie za bezrobotnego wtedy odprowadzona z Funduszu Pracy.